Een station voor vis

IJmuiden-visstation stationsinfo bAan het einde van de negentiende eeuw kregen niet alleen de IJmuidenaren maar ook vissen een nieuw station. Bij de afslag verrees een speciaal gebouw waarin de vis efficiënt, hygiënisch en comfortabel – voor de medewerkers van de veiling en het spoorpersoneel uiteraard – de wagons in kon. Het visstation was feitelijk een uitgebreide overgang tussen de visafslag en het spoor. De westkant van het gebouw was een grote hal, waar de handelaren hun waren gereed konden maken voor vervoer. De oostkant van het complex bestond uit overslagloodsen en laadperrons.

Het station was een rechthoekig, tamelijk industrieel ogend bouwwerk met veel pijlers en horizontale draagbalken. Het was een licht gebouw, zowel aan de buitenkant als de binnenkant. Op een niet gedateerde foto van de vishal – maar die gezien de kleding en de materialen uit het begin van de twintigste eeuw is – baadden personeel en manden vis in het licht dat door de talloze ramen schijnt. Het hele pand was een meter of tien hoog en bestond uit drie verdiepingen. Voor het visstation liep een loopbrug van de visafslag naar de weg boven de Halkade.

Het complex was een enorme verbetering voor de handelaren, al moesten die wel een tegenvaller doorstaan voordat ze er echt aan de slag konden. De ingebruikname verliep in 1898 namelijk nogal rommelig, zo blijkt uit krantenberichten uit die tijd. Op 18 maart van dat jaar schreef Algemeen Handelsblad dat de minister van Waterstaat de avond ervoor per telegram had verboden het visstation te openen. Waarom de minister dit deed, vermeldt het bericht helaas niet. Het kwam kennelijk wel als een totale verrassing voor velen, want volgens het Algemeen Handelsblad hadden veel visvervoerders uit de buurt hun wagens al van de hand gedaan. Die konden dus even geen kant uit.

Een week later was het probleem nog niet opgelost. De Telegraaf berichtte op 25 maart 1898 dat het nieuwe visstation nog altijd niet in gebruik was, hoewel de hele boel ogenschijnlijk klaar was. Het was volgens de krant een groot ongerief want er lagen ’s maandags veertig sloepen en loggers aan de wal met zeker honderd ton vis, die nu allemaal per wagen naar het station moest worden vervoerd. Omdat de oude vishal ook nog eens te klein was, moesten veel handelaren hun vis geruime tijd in de zon laten liggen. De kranten melden niet wanneer het probleem wel de wereld uit was, maar op een zeker moment moet de minister alsnog toestemming hebben gegeven voor de ingebruikname. Want het visstation is gaan draaien. En hoe!

Het gebouw was een van de pijlers van de groei van IJmuiden als vissershaven. Om de toenemende vrachten buiten zo efficiënt en zo hygiënisch mogelijk te verwerking, kregen de drie overlaadperrons in 1915 een lange overkapping. Ruim tien jaar later verdubbelde de capaciteit van het spoor door de aanleg van een tweede spoor tussen IJmuiden en Santpoort. Snel daarna volgde de elektrificatie van de lijn, waarmee de handel nog sneller naar de afzetgebieden kon.

In de jaren 20 kreeg het spoor ook op dit gebied steeds meer concurrentie van vrachtwagens. Toen zware bombardementen op het havengebied in de Tweede Wereldoorlog het visstation verwoestten, is het maar gedeeltelijk herbouwd. Vishandelaren moesten het voortaan doen met twee sporen en één overkapping. In 1971 was het helemaal voorbij met het visstation toen de betonnen constructie van de hal tegen de vlakte ging. Het complex moest plaats maken voor wegen en opstelruimte voor… vrachtwagens.

De sporen en het overlaadperron met betonnen overkapping bleven nog, ook na de opheffing van het personenvervoer in 1983. In 1994 stopte echter ook het goederenvervoer en verdwenen de aller-, allerlaatste resten van het visstation uit het IJmuidense straatbeeld. Het enige wat nog een beetje herinnert aan het visstation, is een detail in de hoge betonnen kademuur langs de Halkade. Op de plek waar de loopbrug naar het visstation en de oude visafslag begon, zit tussen alle betonrot, nog steeds een uitstulping.

Plaats een reactie